Các chiến binh Mặt trận nhân dân (từ đây gọi tắt của PFLP) châm ngòi chiến tranh khi bỏn không tặc bốn máy bay hàng không dân sự, chuyển hướng ba chiếc đến một sân bay của Jordan, đặt mìn nổ tung, và trong suốt ba tuần giam giữ hàng chục người trong số 421 con tin bị bắt giữ, xử dụng làm vật thương lượng với chính quyền.
Tại sao người Palestine tấn công Jordan?
Vào năm 1970, khoảng hai phần ba dân số Jordan là người Palestine, sau thất bại của người Ả Rập trong cuộc chiến tranh Ả Rập-Israel năm 1967, còn gọi là cuộc chiến sáu ngày, trong suốt thời gian này các chiến binh Palestine đã tham gia vào cuộc chiến tranh chống lại Israel. Cuộc chiến tranh chủ yếu là chiến đấu trong vùng Sinai giữa các lực lượng Ai Cập và Israel, nhưng song song theo đó lực lượng PLO tung ra các cuộc tấn công từ đất Ai Cập, Jordan và Lebanon.
Nhà vua Jordan đã không muốn tham gia cuộc chiến tranh năm 1967 và ông cũng không muốn tiếp tục cho phép để cho người Palestine tấn công Israel từ lãnh thổ của mình hoặc từ West Bank, vốn là lãnh thổ của Jordan lúc đó cho đến khi Israel chiếm đóng nó vào năm 1967.
Vua Hussein đã duy trì quan hệ thân mật với Israel trong bí mật suốt thập niên 1950 và thập niên 60. Nhưng ông đã phải luôn cân bằng lợi ích của quốc gia mình trong việc giữ gìn hòa bình với Israel đối nghịch với thế lực đang đe dọa ngôi vị của mình là các thành phần cực đoan trong dân Palestine không ngừng nghỉ và ngày càng manh động.
Quân đội Jordan và lực lượng dân quân Palestine do PLO lãnh đạo từng đánh nhau nhiều trận đánh đẫm máu trong mùa hè năm 1970, dữ dội nhất là trong tuần lễ từ mùng 9-16/6 đã làm cho 1.000 người bị thiệt mạng hoặc bị thương. Vào ngày 10/7, vua Hussein đã ký một thỏa thuận với Yasser Arafat của PLO cam kết hỗ trợ cho người Palestine, không can thiệp vào các cuộc đột kích của chiến binh Palestine tấn công vào Israel để đổi lấy một lời cam kết của người Palestine nhằm hỗ trợ chủ quyền Jordan và rút bỏ hầu hết các lực lượng dân quân Palestine đang ở Amman, thủ đô Jordan, thỏa thuận này đã nhanh chóng chứng minh là lời hứa cuội của PLO.
Lời nguyền quỷ dữ.
Khi Gamal Abdel Nasser của Ai Cập đã đồng ý ngừng bắn trong cuộc chiến tranh quá tổn thất và Vua Hussein lên tiếng ủng hộ việc này, lãnh đạo Mặt trận nhân dân, ông George Habash thề rằng “chúng tôi sẽ biến Trung Đông thành một địa ngục”, đồng thời ông Arafat trong phát biểu trước một đám đông khoảng 25.000 người ở thủ đô Amman vào ngày 31/7/1970, sau khi nhắc lại lịch sử “cuộc chiến Marathon” từ năm 490 trước công nguyên đã hô to rằng “Chúng ta sẽ giải phóng đất nước”
Ba lần giữa 09/6 và 01/9, vua Hussein may mắn thoát các âm mưu ám sát, lần thứ ba bọn sát thủ đã bắn vào đoàn xe của ông khi ông trên đường đến sân bay Amman để đón con gái là công chúa Alia trở về từ Cairo.
Chiến tranh
Giữa 06/9 và 9/9, các chiến binh của Habash không tặc năm chiếc máy bay, cho nổ tung một, và chuyển hướng ba chiếc khác tới sân bay sa mạc ở Jordan là sân bay Dawson, tại đây bọn họ đã cho nổ tung 1 chiếc máy bay vào ngày 12/9. Nhưng thay vì sẽ nhận được sự hỗ trợ của vua Hussein, những tên không tặc Palestine lại bị bao vây bởi quân đội Jordan, mặc dù Arafat có can thiệp cho việc thả các con tin, ông cũng đã đồng thời đẩy các chiến binh PLO vào cuộc chiến trực tiếp với chế độ quân chủ Jordan, một cuộc tắm máu đã xảy ra.
Có khoảng 15.000 chiến binh Palestine và dân thường bị thiệt mạng, những khu vực thị trấn và các trại tị nạn của người Palestine, nơi mà tổ chức PLO dùng để tập trung vũ khí bị san bằng, sự lãnh đạo của PLO ở các khu vực bị tước bỏ, và có khảng 50.000 tới 100.000 người bị mất nhà cửa, các nước Ả Rập khác đã chỉ trích vua Hussein là đã giết “quá mức cần thiết.”
Trước cuộc chiến này, người Palestine đã có một nhà nước-trong-một-nhà nước ở Jordan và có trụ sở chính thức ở Amman (nhà nước lưu vong), lực lượng dân quân của họ (PLO) thống trị đường phố, áp đặt kỷ luật tàn bạo và độc đoán mà không bị ai trừng phạt. Vua Hussein đã kết thúc triều đại của người Palestine.
PLO bị đuổi khỏi Jordan
Vào ngày 25/9/1970, vua Hussein và PLO ký một lệnh ngừng bắn qua sự trung gian của các quốc gia Ả Rập. PLO tạm thời duy trì quyền kiểm soát ba thị trấn – Irbid, Ramtha và Jarash, cũng như sân bay Dawson, PLO đặt tên nó là “sân bay Cách mạng”, nơi mà những chiếc máy bay bị không tặc sau đó đã bị cho nổ tung.
Nhưng những hơi tàn cuối cùng của PLO đã rất ngắn ngủi, Arafat và lực lượng PLO bị Jordan trục xuất vào đầu năm 1971. Họ dời đến Lebanon, nơi họ lại bắt đầu tạo ra một nhà nước-trong-một-nhà nước tương tự, thành lập hơn một chục trại tị nạn với trang bị vũ khí người Palestine quanh Beirut và ở Nam Lebanon, tiến hành gây bất ổn cho chính phủ Lebanon như đã làm với Jordan và đóng một vai trò hàng đầu trong hai cuộc chiến tranh, cuộc chiến 1973 chiến tranh giữa quân đội Lebanon và PLO, và các cuộc nội chiến 1975-1990, trong đó PLO chiến đấu bên cạnh lực lượng dân quân Hồi giáo cánh tả chống lại lực lượng dân quân Kitô giáo. PLO rút chạy khỏi Lebanon sau cuộc xâm lược của Israel vào năm 1982.
Hậu quả của phong trào “tháng 9 đen”.
Bên cạnh việc gieo mầm chiến tranh và suy yếu của Lebanon, cuộc chiến Jordan-Palestine năm 1970 đã dẫn đến việc thành lập phong trào “Tháng 9 đen” của Palestine, một nhóm chiến binh đã rời khỏi lực lượng PLO và thực hiện vài vụ khủng bố để trả thù cho thất bại của Palestine ở Jordan, trong đó có không tặc, vụ ám sát thủ tướng Jordan Wasif al-Tel, tại Cairo ngày 28/11/1971, và nổi tiếng nhất là vụ bắt cóc giết hại 11 vận động viên Israel tại Munich Olympic năm 1972 tại Tây Đức.
Israel sau này đã tung ra nhiều điệp vụ riêng của mình nhằm tìm diệt, báo thù nhóm tháng 9 đen, Thủ tướng Israel Golda Meir ra lệnh thành lập một đội sát thủ tung ra khắp châu Âu và Trung Đông nhằm tìm kiếm và truy sát các đối tượng người Palestine và Ả Rập đã dính líu tới vụ giết vận động viên Israel, bất kể có liên hệ với tháng 9 đen hay không.
tongocthao 